Misschien is een lezerswaarschuwing vooraf wel op zijn plek. Dit zou wel eens een confronterende kunnen zijn. Het kan verstandig zijn om dit artikel te lezen als je niet gestoord kunt worden. In één van de volgende alinea’s heb je namelijk mogelijk het gevoel dat ik het rechtstreeks tegen jou heb. Wees alert op signalen van herkenning. Duw ze vooral niet weg. Niemand ziet het (als je mijn advies tenminste hebt opgevolgd). Laat even op je inwerken wat er dan met je gebeurt. En besluit dan wat je ermee gaat doen.
Ben jij een excuus-Truus, een smoes-Bruce of een ja-maar-Klaar? Dan begint er waarschijnlijk nu al iets in je te sputteren. Voel je in het antwoord op deze vraag een excuus, smoes of ja-maar opkomen? Bijvoorbeeld dat je daar ook alle reden toe hebt? Dat dus. En lees vooral even verder.
Je hebt het gevoel dat er meer uit het leven te halen is. Misschien heb je een (grote) droom. Of wil je gewoon iets anders. Het kan ook een onbestemde rusteloosheid zijn.
Ergens weet je wel dat je in actie moet komen. Maar je doet het niet. Want:
Het is niet het juiste moment
Laat ik eerst maar eens afwachten hoe we uit deze coronacrisis komen.
De werkloosheid stijgt, mijn kansen op de arbeidsmarkt zijn nu niet optimaal.
Als de kinderen op de middelbare school zitten / het huis uit zijn, dan is het mijn tijd.
Het is nu echt veel te hectisch / druk / onrustig.
Ik krijg vast nog wel een keer dat leuke project, dan zie ik wel verder.
Het juiste moment komt niet. Dat is er namelijk al. Tegen de tijd dat het moment er is waar je nu aan refereert als het juiste moment, heb je al lang weer nieuwe redenen verzameld om het weer uit te stellen.
En als je toch overweegt om dit als geldig excuus aan te dragen; wat doe je dan in de tussentijd? Waar steek je jouw energie in? Waar besteed je je tijd aan? Aan dingen die je helpen te komen waar je wilt zijn? Of aan omtrekkende bewegingen? Overpeinzen wat je eigenlijk zou willen of moeten doen? Levert dat je energie op?
Wat betreft de factor tijd. Kun je je het laatste moment herinneren dat je tijd (over) had? Dat het rustig was? Als je niks doet komt er niet opeens vanzelf tijd. Mocht je een andere ervaring hebben, laat het me weten, dan kom ik graag bij je in de leer.
Dit moet je toch zelf kunnen
Ik moet dit toch zelf kunnen, ik ben een hoog opgeleide professional, kom op, ik weet toch wel wat ik moet doen om aan een andere baan te komen!
Zoiets?
Weten hoe iets moet of wat je te doen hebt is nog iets anders dan het uitvoeren daarvan. We weten allemaal dat gezond en met mate eten en veel bewegen nodig is om die overtollige kilo’s kwijt te raken. Need I say more?
Meestal is dit een equivalent van geen hulp durven vragen. Hulp inschakelen is ook een vorm van in actie komen. En heb je het niet al heel lang zelf geprobeerd? En is nog steeds niet voldoende gebleken dat het op deze manier niet werkt?
Wat is dat toch, dat wanneer het over jezelf gaat je geen hulp inschakelt? Want ga maar na: als je huisdier ziek is ga je waarschijnlijk niet zelf dierendokteren, voor het vervangen van je CV-ketel schakel je waarschijnlijk een expert in en je auto breng je ook naar de garage.
Dus waarom niet als het om jouzelf gaat?
Je hebt er het geld niet voor
Zet achter deze maar direct het woordje ‘over’.
Dus. Want, om even bij de eerder genoemde voorbeelden te blijven; de -meestal niet misselijke- rekening van de dierenarts, installateur of garage betaal je zonder blikken of blozen. Ja, het voelt misschien wel even zuur, maar je betaalt.
Voor de goede orde: ik spoor niemand aan om zich in de nesten te werken of geld over de balk te smijten, maar ga eens bij jezelf na waar je jouw geld aan besteed. Ik hoorde laatst dat een strandhuisje in Zeeland voor een week deze dagen 3000 euro ‘doet’. Allemaal volgeboekt.
Van Gary M. Douglas en Dr. Dain Heer* heb ik geleerd dat geld nooit het werkelijke probleem is. Achter een geldissue zit altijd iets anders. Het jezelf (onbewust) niet waard vinden. Of een (al dan dan niet van huis uit meegekregen) geldmindset.
Bijvoorbeeld dat het goed is om een appeltje voor de dorst te hebben. In mei is het Nederlandse spaartegoed naar een nieuw record gestegen (bron: rtlnieuws.nl). Vanwege de coronacrisis zijn we onzekerder over onze toekomst en willen geld achter de hand houden voor moeilijke tijden. Hoeveel moeilijker moeten de tijden dan nog worden? Hoeveel werkloze mensen ik al niet gesproken heb die hun ontslag- of transitievergoeding toch zeker niet gingen gebruiken voor een opleiding of loopbaancoaching! Terwijl het doel van de transitievergoeding is ‘het bevorderen van de employability, oftewel: de transitie van werk naar werk.
Enfin, over geld is een blog op zich te schrijven. Of een boek. Zoals Gary M. Douglas en Dr. Dain Heer deden. Een aanrader.
Je zou er mensen in je omgeving mee kunnen benadelen
Als jij nu in actie komt om te gaan doen wat je écht wilt, dan kán dat tegen het zere been zijn van anderen. Want wat als jij die stap gaat zetten? Ben je er dan nog wel voor je gezin? Gaat er iets veranderen in je relatie(s)? Zijn anderen minder enthousiast over jouw plannen dan jijzelf? Of durf je ze niet eens uit te spreken?
Als je me al langer volgt weet je dat ik hier al meerdere blogs over geschreven heb**. En dan weet je ook dat voor jezelf kiezen in mijn visie gelijk staat aan kiezen voor (een betere verbinding met) de ander. En dat jouw ruimte innemen en grenzen aangeven niets te maken heeft met egoïsme.
Want pas als jij goed voor jezelf zorgt en lekker in je vel zit kun je er zijn voor je gezin, je ouders, je dierbaren.
En dan hoef ik je ook niet meer te vertellen dat er meestal een verschil is in wat de ander denkt en wat jij denkt dat de ander denkt. En als de ander al denkt wat jij denkt dat de ander denkt dan zegt dat meestal meer over (het referentiekader en de angsten van) de ander dan over jou.
Wie staat er aan het roer van jouw leven? Neem jij jouw eigen beslissingen of worden die uitgesproken of onuitgesproken door een ander bepaald? Als jij met iemand overlegt over een te nemen actie, is dat dan gelijkwaardig sparren of heeft het meer weg van toestemming vragen? In dat laatste geval is het zeker de moeite waard om daar eens bij stil te staan.
Wat nou als het niet lukt?
Ook hier heb ik al aardig wat regels aan gewijd**. Als je niet in actie komt weet je in elk geval zeker dat je gelijk krijgt op dit punt. Als je de eerste stap niet zet weet je zeker dat je de finish nooit haalt. Maar ga jij voor gelijk of toch liever voor geluk? De inmiddels ver geopende deuren waardoor ik je met plezier voorga naar een andere zienswijze gaan over geen groei zonder mislukking, leren lopen zonder vallen en dat niemand ooit ergens is gekomen zonder risico’s te nemen.
Zelfsabotage
Bovengenoemde redenen om niet in actie te komen zijn dus allemaal excuses. Het lezen van deze voorbeelden kan voldoende zijn om je tot actie aan te zetten. Dat is mooi.
Echter, vaak is het gemakkelijker gezegd dan gedaan. En is er sprake van dieperliggende patronen.
Vooral als je denkt dat het voor jou toch écht anders is en deze bezwaren misschien voor een ander een excuus zijn, maar voor jou toch echt zwaarwegende, geldige, plausibele redenen om niet in actie te komen, dan kunnen we waarschijnlijk spreken van een serieus gevalletje zelfsabotage.
Dat is geen aanval of verwijt. Er is niks mis met je. Het is normaal menselijk. We doen het allemaal. Elke dag. In meer of mindere mate. Om onszelf te beschermen. Deze herken je bijvoorbeeld vast wel: eerst allerlei onbenullig dingen gaan doen om maar niet aan die klas te hoeven beginnen.
Je hoeft er niks mee. Alleen, als het je enorm frustreert of in de weg zit, dan hoeft het ook niet zo te blijven.
Conflicterende interne belangen
Waar komt dat nou vandaan, die zelfsabotage?
Aan de ene kant wil ik met dit artikel mijn zichtbaarheid vergroten, aan de andere kant wordt de kans op kritiek groter bij een groter bereik. Want niet iedereen deelt mijn visie. Een voorbeeld van conflicterende interne belangen. Een conflict tussen wel weten en niet doen. Organisatiepsychologen Robert Kegan en Lisa Lahey van Harvard University noemen dit ‘hidden competing commitment’. Verborgen tegengestelde interne belangen dus.
Deze zorgen ervoor dat je niet in actie komt, ondanks dat je het belang en de noodzaak er wel van inziet. Ondanks dat een deel van jou het ook écht wil. Het niet in actie komen levert je ergens verborgen winst op; aardig gevonden worden, niks verkeerd doen, geen risico lopen, kunnen blijven genieten (van al die ongezonde snacks), geen kritiek krijgen…. Wat is het voor jou?
Dit is een mechanisme uit zelfbescherming. Het doet dus iets goed voor je. Of deed, want wat ooit goed voor je was is dat misschien nu niet meer.
Wat te doen met dit interne conflict?
Allereerst dus bij jezelf (h)erkennen dat er interne conflicten spelen. Meestal raken deze aan diepgewortelde patronen, dus het vraagt van je om wat dieper te kijken wat er speelt. Geef jezelf daar de ruimte voor. Waar probeer je jezelf tegen te beschermen?
Ga bij jezelf na of dit mechanisme je helpt om dichter te komen bij waar je nu wilt zijn. Stel jezelf de vraag of je dit op deze manier wilt blijven doen?
Is het antwoord ‘nee’? Kom dan in actie. Spring in het diepe.
En daar mag je hulp bij vragen.
Is waar jij actie op mag ondernemen gerelateerd aan jouw loopbaan? Maak dan nu gebruik van de mogelijkheid om kosteloos een ontwikkeladvies te volgen. Dát excuus kun je in elk geval niet gebruiken.
Heb je nog te dealen met andere innerlijke conflicten? Of heb je een andere coachvraag? Dan ben je van harte welkom voor een gratis en vrijblijvende coachsessie. Klik hier om een afspraak te maken.
* Money isn’t the problem, you are – Gary M. Douglas en Dr. Dain Heer
** eerdere blogs zijn hier terug te lezen
0 Reacties