Hoor jij de vogels nog zingen?

Is jouw eerste reactie nu: Huh? Vogels? Waar heeft ze het over? Ik heb toch helemaal geen tijd voor dat soort flauwekul!? Dan feliciteer ik je op de eerste plaats dat je doorgelezen hebt tot hier. Dan er is nog hoop! Maar laat het ook een wake-up call zijn.

“Dat mag ik niet van mijn agenda”. Deze uitspraak van een tante van me vond ik vroeger nogal grappig. Zolang het humoristisch is bedoeld is er ook niks mis mee. Zodra we echter in het gebied komen van ‘geleefd worden door je agenda’ wordt het serieuzer. Ik vrees dat dit voor een heleboel mensen al zo is. Want we leven in een tijd waarin we altijd maar ‘aan’ moeten staan. Overal (direct) op reageren, nog even dit afmaken, oh, en dat moet ook nog. Tel daarbij op dat, met de enorme toename van het thuiswerken, we privétijd nauwelijks nog kunnen onderscheiden van werktijd. En tel daar nog eens bij op dat we vinden dat het (wat ‘het’ dan ook is) altijd leuk, goed, interessant en succesvol moet zijn. Dan is het niet vreemd dat we massaal uitgeput raken.

De uitspraak van mijn tante kan ook anders opgevat worden. In de tijd dat zij deze uitspraak regelmatig deed hadden we nog geen smartphones, geen 24-uurs bereikbaarheidscultuur, geen thuiswerken zoals we dat nu kennen. Kortom het was een andere tijd. Een tijd waarin deze uitspraak ook een luchtige manier was van een grens aangeven. Iets wat we inmiddels massaal niet meer lijken te kunnen.

(On)menselijk?

Mensen zijn de enige wezens die dit zo doen. Je zou het typisch menselijk kunnen noemen. Geen enkele andere diersoort zal nog even een tandje bij zetten om nog iets extra’s te doen. Als er veiligheid en voedsel is, dan is het voldoende. Dan is het tijd om de energie weer op te laden. Observeer de dieren maar eens. Daarvoor moet je ze natuurlijk eerst waarnemen. Hoor jij eigenlijk de vogels nog zingen? Of hol jij je agenda zo achterna dat je daar helemaal niet aan toe komt? En jezelf helemaal uitput? Dat is waar het juist onmenselijk wordt.

Het is roofbouw plegen, en dus onmenselijk te noemen, om altijd maar door te gaan. Voor je overleving is niets belangrijker dan op tijd stoppen om je batterij weer op te laden. Alleen al even stil zijn om naar de vogels te luisteren is daarbij super effectief. Wist je dat elk uur een pauze van een paar minuutjes inlassen ervoor zorgt dat je 30% meer energie overhoudt? Micropauzes zijn geen tijdverlies, maar juist een tijdsinvestering. Neem je daarentegen deze pauzes niet dan is het alsof je een ballon opblaast en maar blijft blazen. Ook als ‘ie vol is. En dus tot ‘ie knapt.

Gebrek aan focus

Dat altijd maar aan staan, overal direct op reageren en nog even een tandje bij zetten heeft nergens voordelen. Wel de nodige nadelen. Neem het gebrek aan focus. Ik was eerder vandaag zelf het levende voorbeeld van hoe het niet werkt. Een aantal klussen, waaronder het schrijven van dit blog, op de planning, in de wetenschap dat er in een tijdvak een onderhoudsmonteur zou langskomen, zoonlief die op het punt stond op vakantie te gaan en ongeveer een uur na het tijdvak van de monteur opgehaald zou worden, een poging om de was zo te plannen dat deze tussen de buien door buiten zou kunnen drogen, manlief die, als het hem zou lukken, nog even thuis zou komen om zoon uit te zwaaien. Dat lukte overigens, waarna we ook maar even samen de hond gingen uitlaten. Aan dit alles zitten een heleboel positieve kanten, maar het maakte ook dat ik niet verder kwam dan even wat tussendoor klusjes, dat alles heel versnipperd ging, ik voortdurend moest schakelen en ik er geen fijn gevoel aan over hield (lees: het me onnodig veel energie kostte). En dat terwijl ik het ingecalculeerd had. Zou dat niet het geval zijn geweest, dan zou ik me nog vervelender hebben gevoeld. Want: steeds afgeleid worden, nergens aan toe komen en nog zoveel moeten… Herken je dat? We willen het nog wel eens positief labelen als multitasken. Maar multitasken is een illusie. Dat kunnen we helemaal niet. Nee, ook vrouwen niet. Multitasken is volgens het BCL instituut* het speciale talent om vele taken tegelijk te ruïneren en meer stress te creëren. Daar had ik dus het ultieme recept voor in handen.

Chronische zelfoverschatting

Denken dat we kunnen multitasken is al een vorm van zelfoverschatting, maar het is nog erger. Als we een inschatting maken van de tijd die nodig is om een aantal klussen te klaren dan denken we allemaal van onszelf dat sneller en efficiënter te kunnen dan in de praktijk blijkt. Interessant weetje: als we diezelfde inschatting maken voor een ander dan gaan we ervan uit dat die ander daar meer tijd voor nodig zal hebben (dan wijzelf). We hebben allemaal last van chronische zelfoverschatting. Ook de teleurstelling die daaruit volgt kost (een hoop) energie.

Praktische tips om meer balans te ervaren

Laten we beginnen met enkele praktisch toepasbare tips voor meer energie en voldoening. Mede met dank aan mijn oud-collega Gertie Verreck, directeur/associate van het BCL instituut, bij wie ik recent weer een inspirerende opfrisworkshop mocht volgen (aanrader!):

• Focus op één aspect tegelijk. Met het beeldende voorbeeld van een keeper die geen enkele bal houdt als 5 spelers tegelijk een penalty zouden nemen. Daarom heb ik vanmiddag ook een blok ingelast voor het schrijven van dit blog. En ik krijg er zomaar weer zin in en energie van!
• Zorg voor batch-tasking. Dit betekent niets meer en niets minder dan dingen doen die bij elkaar horen. Oftewel, fladder niet van het één naar iets totaal anders, maar groepeer je activiteiten. Bouw bijvoorbeeld een tijdslot in om je mail te beantwoorden.
• Zet ver- en afleiders uit: zorg dat je wat je doet met aandacht kunt doen, zonder afleidende meldingen, personen of objecten. Bouw ook daarvoor bewust een moment in.
• Neem micropauzes en neem vooral échte pauze. Pauze is niet even door je social media scrollen, zelfs niet grappige filmpjes bekijken. Hoe ontspannen dat ook kan zijn, je brein moet alsnog in de actiestand, terwijl het de energie nodig heeft om tot rust te komen.
• Bouw schakeltijd in: je brein heeft tijd nodig om de aandacht van het één naar het ander te verleggen.
• Ben tijdens de pauze- en schakelmomenten in het NU: dat kan alleen door je zintuigen open te zetten. Neem waar wat er is, zonder er iets van te vinden of iets te willen veranderen. Hoor je nu de vogels zingen?

Waarom doen we dat eigenlijk, altijd maar doorgaan?

Deze praktische tips zijn direct en voor iedereen toepasbaar. Iedereen kan dit trainen, ook jij. Het zijn redelijk simpele tips. Dat betekent niet dat het voor iedereen gemakkelijk is. Deels heeft dat te maken met het veranderen van gewoontes, dat vraagt nu eenmaal training. Er kan ook iets anders onder zitten waardoor je telkens terugvalt in je oude gewoonte(n). Heb je jezelf wel eens de vraag gesteld wat je hoopt te bereiken door steeds maar weer een tandje bij te zetten? Is het wel iets wat je wilt bereiken? Bijvoorbeeld die baan, promotie, dat succes? En is dat wat je hoopt te bereiken ook wat jij écht wilt? Of raak je uitgeput doordat je bezig bent met dingen waar je helemaal niet blij van wordt? Dat laatste kun je toetsen door jezelf de vraag te stellen als je je uitgeput voelt of je wel nog energie zou hebben om iets anders te doen? Is het antwoord ja, dan is de vraag of je je wel de voor jou juiste dingen doet.

Misschien ga je wel door omdat je iets wilt vermijden. Bijvoorbeeld kritiek, een slechte beoordeling, uitgesloten worden… kortom: dat een ander er iets van kan vinden? Dat is sowieso negatieve energie. Als je jezelf hierin herkent is zelfonderzoek zeker op zijn plaats. Denk dan niet dat je het in je eentje wel gaat redden door nog een tandje bij te zetten.

Als iets je raakt in de laatste alinea is het zeker de hoogste tijd om pas op de plaats te maken. Om de vogels te horen fluiten. En te onderzoeken wat er in jou omgaat.

Daar help ik je graag bij. Je bent van harte welkom voor een kennismaking. Maak een afspraak via deze link of neem rechtstreeks contact met me op.

*www.bclinstituut.nl