Welke taal spreek jij?

En hoe dit van invloed is op jouw geluksgevoel.

 

Wat haar het meest was bijgebleven uit het coachtraject? De vraag welke taal ze gebruikt in haar innerlijke dialoog. Én het effect daarvan.
Ik herinner me de sessie waarin we haar taalgebruik onder de loep namen nog precies: ik kon de kwartjes bijna zien vallen. Met betrekking tot de taal waarmee ze zichzelf toesprak, maar ook naar buiten toe, in haar geval in een motivatiebrief.
Dat dit impact had gehad werd nog een keer onderstreept toen ze haar waardevolle inzichten deelde met de overige deelnemers aan de masterclass ‘Reken af met wat jou tegenhoudt’.
Reden genoeg om er een blog aan te wijden, zodat ook jij er iets aan hebt.

Ze is een trouwe lezer van mijn blogs en weet inmiddels wel dat ik het over haar heb. Daarom even persoonlijk aan jou: dankjewel voor je inspiratie G!

 

Streng of met compassie?

Sta jij wel eens stil bij de taal die je geneigd bent te gebruiken? Hoe praat je in gedachten tegen jezelf? Met compassie en jezelf de ruimte gevend, of eerder streng en de druk opvoerend? Is het jouw gewoonte om jezelf aan te moedigen in positieve termen of geef je jezelf op je kop als het niet zo lekker gaat?
Als je deze zinnen leest kun je je ongetwijfeld voorstellen welk taalgebruik jouw geluksgevoel doet groeien en welke taal daar minder goed in slaagt.

 

Het woord ‘moeten’

Laten we verder inzoomen op taal. Neem nou het woord ‘moeten’. Een woord waar velen een hartgrondige hekel aan hebben, maar het zelf wel voortdurend inzetten. Moeten heeft de suggestie van dwang; iets doen terwijl we er geen zin in hebben. Dat geeft per definitie een negatieve energie. En van negatieve energie ga je je niet gelukkiger voelen.
Zeg jij vaak dat je iets moet? Join he club; je bent niet de enige. Sta er eens bij stil. Door wie of wat word je gedwongen? Wat gebeurt er als je het niet doet?

Veel ‘moeten’ wordt ingegeven door de onbewuste overtuiging dat je pas goed bent zoals je bent als je als een soort superwezen voor elkaar krijgt wat een ander niet lukt. En wat niemand lukt, lukt jou ook niet. Simpelweg omdat je te veel wilt. Laten het woord moeten eens vervangen door het uitspreken van een wens. Bijvoorbeeld in de zin ‘Ik moet straks nog gaan sporten’. Waarschijnlijk had je ooit de behoefte om te gaan sporten. Het was een wens, je wilde gaan sporten. Omdat het je iets oplevert. Ergens is het willen overgegaan in moeten. Misschien omdat je te veel activiteiten in een dag probeert te proppen. Voel eens wat er verandert als je de zin zo formuleert: Het zou fijn zijn als ik straks kan gaan sporten.
Mocht dit jou niet net een beetje meer geluksgevoel geven, ga dan eens terug naar jouw oorspronkelijke verlangen. Laat jouw verlangen jouw aandacht richten.

 

Proberen en andere escapes

Proberen is een indekwoord. Proberen lukt namelijk altijd. Door te zeggen dat je iets gaat proberen houd je er bij voorbaat rekening mee dat het kan mislukken. En dat is dan niet zo erg, want daar had je je al tegen ingedekt. Ga je proberen om die positie te krijgen of ga je ervoor? Proberen geeft je dus een escape om niet aan de bak te hoeven.
Escapewoorden zijn er in allerlei soorten en maten. Een paar voorbeelden:

Eigenlijk: in de betekenis van welbeschouwd, heeft de boodschap in zich dat het nog goed beschouwd moet worden. Er is nog twijfel. Dat geldt ook voor woorden als misschien, eventueel, mogelijk, wellicht.

Nooit en altijd: waarmee je een alles-of-niets uitspraak doet. Met de uitspraak ‘mij gaat dat nooit lukken’ sluit je elke andere uitkomst uit. En heb je jezelf ingedekt.

Verkleinwoorden zoals enigszins, een beetje, een stukje, soms : deze verhullen iets, doen afbreuk of maken je boodschap (of jezelf) klein en onbelangrijk.

Zou willen, zou kunnen of ‘ik denk’: Wil je het of wil je het niet? Kan het of kan het niet? Denk je van toegevoegde waarde te kunnen zijn of benoem je wat jouw toegevoegde waarde is?

Ja-maar; hoef ik niet meer uit te leggen toch? Na ja-maar komt er altijd een verantwoording: voor jou is het echt anders, in jouw situatie werkt dit niet, hoef je er niet eens aan te beginnen. Een escape dus

Halve vergelijkingen: beter, minder, zekerder, meer, eerlijker…. Dan wat? Of wie? Waar vergelijk je mee? Hoeveel is dat dan? Als je dat vaag houdt heb je een escape.

 

Het woord ‘niet’

Dat verdient speciale aandacht. Ons brein registreert dit woord niet en vestigt onmiddellijk de aandacht op datgene waarop het slaat. ‘Niet schrikken’ is een uitspraak die bij de ontvanger binnenkomt als het tegenovergestelde van de intentie van de zender. De roze olifant hoef ik in dit verband niet te noemen… Waar gaat de aandacht van de lezer naartoe bij deze zin: ‘ik heb weliswaar niet de gevraagde opleiding’? Of in verpakte vorm: ‘ik heb geen kinderen meer thuis’. De lezer snapt dat de schrijver er iets positiefs mee wil zeggen, maar in het brein is het kwaad al geschied: de aandacht gaat naar het ‘probleem’. Woorden met negatieve lading hebben hetzelfde effect. ‘Ik zal niet snel te laat komen’ spreekt een ander gedeelte in het brein aan dan ‘ik ben punctueel’.
Iets positiefs bereiken lukt je niet met negativiteit (Mark Verhees).

 

Ergens vandaan of ergens naartoe

In het verlengde van het bovenstaande haal ik mijn stokpaardje van stal: Is jouw taalgebruik vooral gericht op ergens vandaan bewegen of op ergens naartoe bewegen. Ligt het accent op een tekort of op een verlangen? Op wat er niet is (zie vorige paragraaf). Of op wat er wél is of wat je wél wilt?
Ergens vandaan willen geeft weerstand, verzet. Ergens naartoe bewegen mobiliseert positieve energie en zet aan tot actie. Gelukkige mensen mopperen niet. Gelukkige mensen hebben ook niet zo de neiging om anderen kritiek te geven. Hun aandacht gaat ergens anders naartoe.

 

Welke taal spreek jij? Tegen jezelf en over jezelf? Met anderen? Let er eens op. Wees kritisch en heb ook compassie met jezelf. Betrap je jezelf op niet-effectief taalgebruik, zie dat dan als een kans om het anders te doen. Maak concreet wat je wilt, wat je te bieden hebt, zet jezelf met behulp van taal neer zoals je gezien wilt worden.

Een andere taal is een andere kijk op het leven (Federico Fellini)

Ik ben benieuwd welke inzichten dit blog jou brengt en vind het leuk als je dat deelt in een reactie.

Wil jij een andere taal leren spreken? Ik ben graag jouw (taal)coach. Je bent van harte welkom voor een gratis sessie.