Mijn favoriete rotgevoel

Me onbegrepen voelen en (dus) het bewijs krijgen dat ik het echt allemaal zelf moet oplossen. Dat is ‘m voor mij; mijn favoriete rotgevoel. Met enige regelmaat steekt het de kop op, zij het in minder dramatische vormen en met minder heftige gevolgen dan vroeger. Meestal betreft het een ‘gevalletje klantenservice’. Dan neem ik, nadat ik alles heb geprobeerd, alle FAQ’s heb uitgeplozen en er echt niet ben uitgekomen, uiteindelijk contact op met de klantenservice en dan begint het. Natuurlijk geef ik bij de uitleg van het probleem direct aan wat ik al gedaan heb om het probleem op te lossen. De medewerker is in de meeste gevallen duidelijk geïnstrueerd om, wat de klant ook vertelt, een protocol aan vragen te stellen. Heb je dit al geprobeerd, dat al gedaan, onze FAQ’s al doorgenomen? En hop, daar stijgt mijn irritatie al tot grote hoogte.

 

De bom ontplofte

Gelukkig heb ik mijzelf dusdanig in de hand dat ik me niet meer laat meeslepen in die irritatie zodat ik het die ander persoonlijk aanreken. Geloof me, in het verleden is mijn frustratiebom wel eens ontploft. Toen ik nog studeerde sloegen mijn stoppen bijvoorbeeld eens door in een kantoor van wat nu DUO is (in die tijd ging je nog naar een balie) toen door een fout aan hun kant er een te hoog inkomen aan mijn ouders was toegekend waardoor ik plotseling geen studiefinanciering meer ontving. Dat kon natuurlijk niet zomaar weer teruggedraaid worden; het kon maanden kunnen duren voordat ik weer geld op mijn rekening zou krijgen. Wat ik me vooral herinner van dit voorval is dat ik naar een kamertje werd gedirigeerd vanwege mijn scheldpartij.

 

Het gaat alleen over mij

Zo ver komt het dus gelukkig tegenwoordig niet meer. Ik ben me ervan bewust dat het niets te maken heeft met die ander op dat moment. Het gaat alleen over mij. Die ander kan onmogelijk weten dat ik mezelf onbewust aangeleerd heb om alles tot op de bodem zelf uit te pluizen omdat niet werd begrepen waar ik toch zo moeilijk over deed. Die ander kan niet weten dat ik iemand ben die echt pas om hulp vraagt als ik alles al geprobeerd heb en in de meeste gevallen al een uitgebreide probleemanalyse heb gemaakt die verder gaat dan de standaard probleemoplossingen. Het is die ander niet kwalijk te nemen dat ik niet te volgen ben in mijn uiteenzetting van mijn probleemanalyse.

 

Op zoek naar bevestiging van het rotgevoel

Het gaat alleen maar over mij. Ik schiet in mijn oude patroon. Heel lang geleden heb ik mezelf aangeleerd hoe te handelen in situaties waarin ik me onbegrepen voel. Het heeft niets te maken met de huidige situatie, maar ik word getriggerd en schiet er automatisch in. Met allerlei overtuigingen die ergens in mijn systeem zijn opgeslagen (ze zullen me wel weer niet begrijpen, ze zullen vinden dat ik moeilijk doe, bij mij is het ook altijd ingewikkeld) ga ik onbewust op zoek naar de bevestiging van mijn rotgevoel. Vroeger heeft het patroon me geholpen, nu is het verre van effectief. Het enige wat het me oplevert is een bevestiging van mijn rotgevoel; zie je wel, ik wist dat het zo zou gaan en dat ze me niet zouden begrijpen. Met ineffectief gedrag van mijn kant tot gevolg, namelijk dat ik nóg harder mijn best ga doen om het uit te leggen, waarbij mijn irritatie over dat de ander mij niet begrijpt onmogelijk onder stoelen of banken te steken is. De betweter in mij neemt het over. Ik sta er niet meer voor open om werkelijk geholpen te worden en mijn probleem wordt niet opgelost.

 

Wat is jouw favoriete rotgevoel?

We hebben allemaal geleerd om ons op een bepaalde manier te gaan gedragen. Diep ingesleten mechanismen die ons ooit geholpen hebben, en die nu nog wel eens (onbewust) getriggerd worden, maar niet meer het gewenste effect hebben. Welke patronen dat zijn en wanneer ze geactiveerd worden is heel persoonlijk. Dat verklaart waarom de ene situatie voor mij een issue is of kan worden en voor jou niet. En andersom. Wat is jou favoriete rotgevoel? Een paar voorbeelden.

Tekort schieten

Petra heeft altijd het gevoel tekort te schieten. Haar oudere zus Ankie kon altijd alles beter en werd door haar ouders volop geprezen. Op feestjes werd er volop opgeschept over hoe gemakkelijk het haar afging op school. Als Petra thuiskwam met een knutselwerkje waarop ze erg haar best had gedaan werd er beduidend minder enthousiast gereageerd dan bij haar zus. Soms werd het zelfs hardop uitgesproken; je kunt nu eenmaal niet zo netjes werken als je zus. Petra ging over zichzelf geloven dat ze niet genoeg was en ontwikkelde een minderwaardigheidsgevoel dat haar in haar latere leven vaak in de weg zat. Ze werd erg onzeker en speelde vaak op safe. Ze begon maar niet aan dingen die ze diep van binnen heel graag wilde, want ze zou het waarschijnlijk toch niet kunnen. Met dat gevoel (het zal me wel weer niet lukken) heeft ze recent nog een sollicitatiegesprek gevoerd. Ze is niet aangenomen.

Waardering om wie je bent

Haar zus Ankie heeft een heel ander favoriet rotgevoel. Zij kan zich enorm wentelen in het gevoel dat het van haar prestaties afhangt of mensen haar graag mogen. Ze heeft het gevoel dat mensen haar niet zien zoals ze werkelijk is en heeft het patroon aangeleerd om steeds maar een tandje bij te zetten om succes te behalen. Ze weet dat ze op anderen overkomt als een harde tante en daar mensen mee afstoot. Dat doet haar verdriet, want ook zij heeft haar kwetsbaarheden en wil wel eens gesteund worden. Haar prestatie- en bewijsdrang hebben er uiteindelijk toe geleid dat ze niet meer kon en in een burn-out belandde.

In de steek gelaten

Bij Kees is het weer heel anders. Kees heeft twee scheidingen achter de rug en latere relaties die serieus dreigden te worden liepen uiteindelijk ook op een breuk uit. Hij zou graag weer een duurzame relatie willen, maar is bang dat hij het weer verprutst. Want hij weet wel dat het aan hem ligt; als het goed dreigt te gaan doet hij iets wat de ander zo kwetst dat zij een punt zet achter de relatie. In coaching ontdekt Kees langzaam maar zeker dat dit een relatie heeft met het overlijden van zijn moeder toen hij nog jong was. Zijn moeder heeft hem ‘in de steek gelaten’ en Kees heeft zichzelf aangeleerd om te voorkomen dat er ooit weer zoiets ergs gebeurt. Onbewust heeft hij geleerd om de ander een stap voor te zijn, zodat hij niet weer in de steek gelaten wordt.

Gemangeld door de behoeften van anderen

Jaap vindt zichzelf steeds terug in toezeggingen die hij een ander doet waardoor hij het gevoel heeft dat anderen steeds over zijn grens gaan. Hij heeft van huis uit geleerd om te doen wat anderen van hem vragen, ook al gaat het ten koste van zichzelf. Zo draait hij die ene dienst wel als niemand van zijn collega’s dat doet, ook al heeft hij eigenlijk andere plannen. En voelt hij zich verplicht om de familietradities met feestdagen in ere te houden, terwijl hij het allemaal één grote poppenkost vindt. Het kost hem bakken met energie. Toch laat hij zich keer op keer klem zetten door de behoeften van anderen en schuift hij zijn eigen behoeften naar de achtergrond. Hij heeft wel eens een assertiviteitscursus gevolgd waarin hem werd gezegd dat hij gewoon wat vaker nee moest zeggen, maar dat heeft niet het gewenste effect gehad. Hoe harder hij nee zegt, des te stroever wordt het contact met anderen.

 

Wat te doen met je favoriete rotgevoel?

Je favoriete rotgevoel heeft dus te maken met oude patronen, waar je in je huidige leven onbewust in schiet. Zonder dat het je bedoeling is ga je op zoek naar bevestiging voor dat gevoel. Waardoor het effect het tegengestelde is van wat je graag wilt. Herken je dat bij jezelf?

Je weet dat je met je favoriete rotgevoel te maken hebt als je steeds weer in vergelijkbare situaties terecht komt die je juist probeert te vermijden. Wat te doen als je dit herkent?

Het begint met het herkennen van de situaties en de triggers. Kijk er eens van een afstand naar. Welke mechanismen herken je? Wat triggert jou?

Realiseer je dat jouw rotgevoel niets te maken heeft met de ander in de huidige situatie. Het is een oud mechanisme dat de kop opsteekt. Welke overtuigingen spelen bij jou een rol in deze huidige situatie? Op welke manier zoek je bevestiging voor deze overtuigingen? Hoe reageer je? Met welk effect?

Als je jouw favoriete rotgevoel hebt kunnen duiden, laat het er dan zijn. Het hoort erbij om je af en toe rot te voelen. Je ertegen verzetten kost je meer energie. Het is ook alleen maar menselijk om dergelijke patronen te hebben. Het helpt je meer om je patronen te herkennen en ze te beschouwen als bij jou horend. Kijk er met een glimlach naar en vraag je per keer af wat effectiever is om in deze situatie te doen. Aanvankelijk zal dat vooral achteraf zijn; áls het je weer overkomen is loont het de moeite om op de situatie te reflecteren. Hoe had je het anders willen doen. Volgende keren ga je de mechanismen dan steeds een beetje eerder herkennen. Zodat je er op kunt voorsorteren. Met op de langere termijn tot gevolg dat je beduidend minder lang last hebt van je rotgevoel. En dat is wat je wilt. Ook al is het je favoriete rotgevoel.

Wil jij dit eens samen onderzoeken? Je bent van harte welkom voor een kennismaking. Klik hier om een afspraak te maken.