Er is geen weg terug, dus waar ga jij heen?

Leven en werk heeft voor ieder van ons sinds half maart een heel andere invulling dan voorheen. Een heel andere invulling dan we ons ooit hadden kunnen voorstellen. Nu we langzaam gaan versoepelen rijst de vraag waar het heen gaat. Eén ding is zeker; er is geen weg terug. Het wordt niet meer zoals het was. Of we willen of niet, we zullen moeten meebewegen. Naar een andere, meer hybride vorm van werken. En ook dit zullen we samen moeten doen. Werkgevers en werknemers, ondernemers en professionals, leidinggevenden en medewerkers; de huidige situatie doet meer dan ooit een beroep op het reflecterend vermogen en (zelf)leiderschap van eenieder.

 

Stressklachten door thuiswerken

Thuiswerkers staan onder hoge druk als gevolg van de intelligente lockdown. Dat blijkt uit onderzoek van het Nationaal Centrum Preventie Stress en Burn-out (NCPSB). Onderzoeksresultaten tonen een gemiddelde toename van de stressniveaus van bijna 40%. “Dat levert een groot risico op uitval op. Bij een structurele toename van 40% ben je 3 tot 6 maanden verwijderd van een burn-out”, zegt NCPSB-voorzitter Theo Immers. Hij voorziet dan ook een grootschalige uitval in verband met chronische, aan stress gerelateerde klachten. (bron: deondernemer.nl 20 april)

Hr-professionals zien al een stijging mentale gezondheidsproblemen door thuiswerken, zo was vorige week te lezen in een artikel in het Tijdschrift voor Ontwikkeling in Organisaties (TvOO). Maar liefst 42% van de hr-professionals signaleert een toename in mentale gezondheidsproblemen.

De achtergronden zijn divers. Het is niet moeilijk om je voor te stellen dat thuiswerken op zijn zachts gezegd een uitdaging kan zijn als je een gezin hebt met 3 kleine kinderen. En we kunnen ons ook zonder al te veel moeite inleven in een single wiens enige contact de afgelopen 2 maanden virtueel was. Dat doet een mens geen goed.

 

Digitaal presenteïsme

Maar ook al heb je niet te lijden onder de tropenjaren in het gezinsleven of onder eenzaamheid of huidhonger, zie in deze tijd de balans werk-privé maar eens optimaal te houden. Thuiswerkers hebben last van het digitale presenteïsme; het gevoel zo veel mogelijk online en beschikbaar te moeten zijn. Was het voor de lockdown vaak al een lastige om niet ’s avonds nog even die mailtjes weg te werken, direct op een app te reageren of om dat stuk nog even af te ronden, nu hebben degenen die deze neiging al hadden er nog een uitdaging bij. Zij werken vaak en langere dagen.
Vanuit een soort schuldgevoel: ik heb vanmiddag een was opgehangen en ik heb verse soep gemaakt voor de lunch, dus de tijd die ik daarmee heb verloren moet ik wel inhalen. Ook dit veroorzaakt onrust en stressklachten.
Zij vergeten dan de tijd die zij op kantoor kwijt zouden zijn met de gesprekken bij de koffieautomaat. Én de functie van even iets anders doen; op tijd een break nemen om daarna weer beter te kunnen focussen. Meer uren draaien of bereikbaar zijn betekent niet automatisch meer effectiviteit of productiviteit.

 

De invulling van werk in de nieuwe realiteit

Het ervaren van druk en stress is één kant van het verhaal. Regelmatig spreek ik mensen die een geluid laten horen dat daar haaks op lijkt te staan. ‘Ik wil niet meer anders’, hoor ik hen zeggen. Niet opnieuw elke dag in de file om naar kantoor te gaan om daar iets te doen waarvan ik nu weet dat ik het ook thuis kan doen. Niet meer steeds al die afleiding, lekker werken in mijn eigen tempo, in mijn eigen omgeving.
Overdag een stevige wandeling maken en dan ’s avonds nog lekker 2 uurtjes doorwerken? Voor sommigen is dat juist de hemel op aarde.
De laatste weken zijn er ook verschillende nieuwe klanten een traject met mij gestart omdat zij nu minder te doen hebben en daardoor bijna als vanzelf stuiten op de -toch al sluimerende- vraag: wil ik dit eigenlijk wel blijven doen? Is dit nou mijn levensvervulling?
Het dagelijks leven van voor half maart bood nog voldoende vluchtroutes om deze vraag te negeren. Nu kun je er niet meer omheen. En het is een vraag die het antwoord al in zich heeft.

 

Geen werk meer

En dan is er nog een categorie. Circa 1 op de 6 werknemers houdt er rekening mee dat hij in de komende 12 maanden zijn baan zal verliezen. Ruim 40 procent van de zelfstandigen verwacht zonder opdrachten te zitten (bron: ed.nl 18 mei). Door de jaren heen heb ik maar al te vaak het effect gezien van het verlies van baanzekerheid. Grote zorgen (met stressklachten tot gevolg), krampachtig proberen te behouden wat er (niet) te behouden valt, wachten op betere tijden of op een aanbod om andere werkzaamheden te doen (die zelden echt passend zijn), de moed verliezen, enzovoort. Als jij tot deze categorie behoort; laat het zo ver niet komen. In veel gevallen is het weliswaar verstandig om te wachten tot je ontslagen wordt, maar dat betekent niet dat het verstandig is om te wachten met je oriënteren op de volgende stap tot je daadwerkelijk ontslagen bent. Breng in kaart wat belangrijk voor je is in werk, waar jij blij van wordt, wat jouw talent is en hoe jij op jouw unieke manier het verschil kunt maken. Oriënteer je op waar je dat vindt en hoe je dat kunt realiseren.

 

Vrije tijd

Sporten bij de club, vrijwilligerswerk, uitjes, feestjes…. Het kan allemaal niet. Daarmee zijn er voor veel mensen buiten het werk om ook heel wat (sociale) verplichtingen weggevallen. Dat geeft opvallend veel mensen rust. Al durven ze dat nauwelijks hardop te zeggen. Hoe zit dat bij jou? Als het straks allemaal weer kan, wil je dan ook echt terug naar hoe het was? Geloof me, je bent niet de enige die liever een andere invulling geeft aan bijvoorbeeld verjaardagen. Dus laten we stoppen met onszelf en elkaar voor de gek houden en kiezen voor waar we (wel) gelukkig van worden.

 

Neem zelf de regie

Wat jouw situatie ook is: er is geen weg terug naar hoe het was.
Wel hebben we allemaal invloed op waar we naartoe gaan. Werkgevers en leidinggevenden doen er goed aan om bij hun medewerkers te peilen hoe het met hen gaat en wat zij nodig hebben om hun werk goed te kunnen (blijven) doen. Maar als jouw leidinggevende dat niet doet -vaak uit onvermogen- neem dan zelf de regie.
Het is de tijd bij uitstek om te onderzoeken wat jij écht wilt en hoe jij kunt komen waar je graag wilt zijn. Bedenk hoe jij verder wilt met jouw werk, wat voor jou het beste werkt en maak het bespreekbaar.

 

Geen kant en klaar plan geeft ruimte

Tijdens een wandelcoaching afgelopen week kwam een klant van mij tot het inzicht dat in het bespreken van verschillende opties met zijn leidinggevende hij vanzelf wel zou gaan voelen of hij het liever linksom of rechtsom wilde. Voorheen wachtte hij af ‘wat men voor hem in petto had’ en dan was het maar de vraag of dat overeen kwam met zijn wensen en behoeften. Juist zolang er niet een kant en klaar plan ligt heb je veel meer invloed op het verloop. Neem die ruimte (en doe dat dan weer wel volgens een plan)

Mensen zijn het productiefst en het gelukkigst als ze doen wat past bij hun kernwaarden en drijfveren. Dat is waar ze energie van krijgen. Grijp deze periode dus aan om te reflecteren op wat dat voor jou is. Of het nu noodgedwongen is omdat je jouw baan verliest, of omdat je jezelf tegenkomt, dreigt te bezwijken onder de stress… of omdat je voelt dat het nu jouw tijd is; je hebt altijd een keuze welke weg je inslaat.
Dus waar ga jij heen?

 

Wil je graag hulp bij het vinden van jouw kernwaarden? Of kom je onderweg hobbels tegen in de vertaling hiervan naar de praktijk? In een gratis sessie kijk ik graag met je mee wat jij nodig hebt om jouw weg te vervolgen.
Je bent van harte welkom.