Wat zijn jouw drijfveren?

Wat zet jou aan tot actie? Waar loop jij warm voor? Wat beweegt jou werkelijk? Dit zijn vragen naar jouw drijfveren. Drijfveren zeggen iets over motivatie, voorkeuren, waarden en hoe je in het leven staat. Hoe meer jouw onderliggende drijfveren in leven en werk tot uiting komen, des te beter zul je tot je recht komen en het beste van jezelf kunnen geven. Waarom doe jij iets wel of juist niet? Wat geeft jou energie en plezier en wat juist niet?

Weet jij waarom je doet wat je doet?

 

Praktijkvoorbeeld

Je leidinggevende stelt voor om voor je werk een training te volgen. Het lijkt hem zinvol voor jou, maar het is niet verplicht. In welke reactie herken jij je het meest?

• Alleen als de training jou interessant lijkt ga je erheen.
• Je gaat naar de training, want als je leidinggevende denkt dat dit voor jou van meerwaarde is dan zal dat wel zo zijn.
• Elke training of cursus die je mee kunt pikken om verder te komen in je carrière is meegenomen. Dus je gaat. Of je het nu echt interessant vindt of niet.
• Je hebt het idee dat deze training niet echt zinvol is voor jou, maar je durft geen ‘nee’ te zeggen.
• Je bent bang voor de negatieve consequenties als je het niet doet, dus je volgt de training.

 

Eigen wereldbeeld

Herken jij jezelf duidelijk in één van deze reacties? Dan zegt dat iets over jouw drijfveer. Mogelijk kun je je nauwelijks iets voorstellen bij de overige reacties. We gaan er namelijk van uit dat andere mensen hetzelfde waarnemen als wijzelf en dit ook op dezelfde manier interpreteren.

Niets is minder waar. Ieder mens heeft een eigen beeld van de wereld om zich heen; een eigen ‘realiteit’. Met dit eigen wereldbeeld als uitgangspunt reageren we op anderen. En stuiten we vaak op onbegrip. Of frustratie.

Als jouw baas je voorhoudt dat de training je helpt om hogerop te komen en een salarisstap te zetten, terwijl jij innerlijk gedreven wordt door passie voor je vak en je niet warm of koud wordt van een hoger salaris dan zitten jullie niet op dezelfde golflengte.

Jezelf of een ander proberen te motiveren zonder je bewust te zijn van je drijfveren is schieten met losse flodders. Vaak hebben we dan de neiging om nog harder ons best te doen op de manier die we gewend zijn. Helaas meestal met averechts effect.

De kunst is om eerst te leren wie we zelf zijn, hoe we naar de wereld kijken, en dan wie de ander is. 

 

Ben jij je bewust van je eigen drijfveren?

Over drijfveren is veel geschreven en er is ook veel (test)materiaal beschikbaar om je drijfveren te achterhalen. Zelf werk ik met de Profile Dynamics drijfverenanalyse, die ontwikkeld is op basis van het gedachtegoed van psycholoog dr. Clare W. Graves. Hij onderscheidt zeven intuïtief herkenbare drijfveren die ons denken en doen bepalen.  Voldoende voer voor een ander blog.

Er zijn vele indelingen en invalshoeken. Wat ik hieronder beschrijf is een kleine greep daaruit. 

 

Innerlijke drijfveer of externe drijfveer?

Mensen met een sterke externe drijfveer laten hun persoonlijke welbevinden vooral afhangen van hun omgeving. Zij zien zichzelf als onderdeel van een groter geheel en passen zich aan. De focus is van buiten naar binnen. Omgevingsgerichte personen maken hun eigen belang ondergeschikt. Zij doen wat ze doen omdat het zo hoort, omdat het afgesproken is, omdat ze weten dat het gewaardeerd of beloond wordt, om de harmonie te bewaren, om er bij te horen of om een bijdrage te leveren aan het grotere geheel.

Vind jij loyaliteit belangrijk, je aan de regels houden, ben je op zoek naar goedkeuring of erkenning van anderen of wil je vooral een bijdrage leveren aan een betere wereld? Dan wordt je vooral extern gedreven.

Innerlijk gedreven mensen doen de dingen uit zichzelf. Eigen inzichten bepalen hun handelen. Zij gaan uit van zichzelf; handelen van binnen naar buiten en proberen de omgeving te beïnvloeden in de richting die zij wenselijk vinden. Zij doen dingen omdat ze het leuk, interessant, uitdagend, belangrijk, zinvol vinden of omdat het een goed gevoel geeft.

Heb jij graag invloed? Streef je naar resultaat of succes? Of naar vrijheid en zelfontplooiing? En laat je je niet zomaar op een ander spoor zetten? Dan heb jij vooral een innerlijke drijfveer.

 

Is het één makkelijker dan het ander?

Intern gedreven personen gaan aan de slag en zetten door. Betekent dat ook dat ze geen motivatieproblemen kennen?

Extern gedreven personen passen zich gemakkelijk aan. Het maakt hen gelukkig als ze goed doen voor hun omgeving. Betekent dat dan dat zij gelukkig zijn als zij doen wat de ander verwacht?

Het antwoord spreekt voor zich. Nee.

Een innerlijke drijfveer hebben is niet per se gemakkelijker. Een goed gevoel van eigenwaarde is onontbeerlijk. Dan handel je vanuit je passie en zelfgekozen doelen.

Heb je een zwak gevoel van eigenwaarde dan overheerst al snel de andere kant van de medaille: de angst om tekort te schieten. Dan doe je de dingen niet omdat je ze graag doet, maar uit angst om te falen of uit schuldgevoel.

Het is de vraag of je werkelijk gelukkig wordt als je je laat leiden door externe drijfveren. Je wordt afhankelijk van goedkeuring, erkenning of waardering vanuit je omgeving. En voor die omgeving is het vaak vanzelfsprekend dat jij doet wat je doet. Jouw omgeving is zich daar niet (meer) van bewust en geeft je die erkenning dan ook niet meer. Waardoor jij nog harder je best gaat doen. Of je krijgt juist wel voortdurend bevestiging en erkenning en bent daar onbewust afhankelijk van geworden.

Je doet misschien helemaal niet wat jijzelf wilt. Mogelijk ben je jezelf kwijtgeraakt en weet je niet waar jij diep van binnen blij van wordt? Daar kun je behoorlijk ongelukkig van worden.

Intern en extern zijn twee uitersten en iemand heeft nooit slechts één van de twee polen, het is altijd een mix van de twee.

 

Angst of creatie?

Een andere manier van kijken naar drijfveren is vanuit het onderscheid angstdrijfveren en creatiedrijfveren.

Veel van mijn klanten hebben ergens last van en als ze bij mij binnenkomen willen ze vooral af van die last of dat lijden of voorkomen dat het nog erger wordt. Schuldgevoel, faalangst, onzekerheid, onrust, niet gezien worden, niet tot hun recht komen, stress, om er maar een paar te noemen.  Hier is een angstdrijfveer actief.  Dit geldt zowel innerlijk als extern gedreven personen.

Samen gaan we dan op zoek naar waar die klant naar verlangt, naar wat hij of zij wél wil of in plaats van de last wil. We vinden dan de creatiedrijfveer. Dat geeft een andere energie. Kijk en voel maar eens wat onderstaand schema bij jou teweeg brengt.

Creatiedrijfveren

 

Ergens naartoe

Positieve consequenties realiseren

Onafhankelijk

Duurzaam effect

Is positief motiverend

Pro-actief

Je hebt zelf de regie

Brengt je naar geluk

Levenskracht

Weinig controle nodig

Het goede gevoel ontstaat al tijdens het proces

Aanvaarden wat er is

Invloed op kwaliteiten en valkuilen

Als jouw drijfveren in leven en werk tot uitdrukking komen zullen het vooral creatiedrijfveren zijn. Er is dan ruimte om jouw kwaliteiten in te zetten en je talent te benutten. Zo ziet iemand die streeft naar succes bijvoorbeeld snel kansen, en kwaliteiten als efficiency en resultaatgerichtheid worden zichtbaar.

Is er geen ruimte voor jouw drijfveren dan hebben angstdrijfveren eerder de overhand. Gedreven door angst ben je niet op je best. Valkuilen liggen dan op de loer. Iemand die bijvoorbeeld streeft naar zekerheid en stabiliteit en waarbij juist aan deze stoelpoten wordt gezaagd die reageert dan wellicht eerder star, vasthoudend aan regels of schuift de verantwoordelijkheid af op iemand hoger in hiërarchie.

 

Werk en leef jij zoals je zou willen?

Leven vanuit  persoonlijke drijfveren vergroot je het bewustzijn over de vraag of je nog wel werkt en leeft zoals je zou willen. Dit onderschrijft het belang van het kennen van je drijfveren. Als je weet wat jou drijft kun je beter polsen of je nog doet wat écht belangrijk voor je is. Probleem is vaak dat mensen iets anders willen zijn of moeten zijn dan ze echt, diep vanbinnen zijn, en dat kost heel veel energie. Professionals die veel in hun mars en het goed voor elkaar lijken te hebben raken uitgeput, burn-out, gestrest, onverschillig. Zij missen zingeving, bevlogenheid en voldoening.

De sleutel om  uit de negatieve spiraal van angstdrijfveren te raken ligt bij het onderzoeken van je diepste waarden en drijfveren.

 Wil jij ontdekken wat jou drijft en daarnaar handelen? In een gratis sessie geef ik je tips om jouw drijfveren beter te leren kennen. Je bent van harte welkom.