Om hulp vragen en niet geholpen worden

Help! Dat is de titel van het bericht. Klinkt als een noodkreet, dus maar eens even lezen waar het bloed uitloopt. Nu loopt er bij mijn klanten zelden bloed uit, ik ben niet van de spoedeisende hulp, de strandwacht of de brandweer en ook hoef ik niet op stel en sprong bij -15 graden verwarmingsinstallaties weer aan de praat te krijgen.
Kijk, als er gered moet worden, dan moet er gered worden. Alleen is dat in mijn vak zelden het geval.
Dat neemt niet weg dat de nood aan de man (of vrouw) kan zijn. En dat doe ik ook zeker niet af met een bagatelliserende opmerking. Als je mij om hulp vraagt dan ben ik er voor je. Maar het is de vraag of je écht mijn hulp wilt. Of toch iets anders.

Want wat is helpen? Wat ik vaak zie is dat helpen de betekenis krijgt van een probleem voor de ander oplossen of iets van de ander overnemen. En ja, ik vind het fijn als mijn partner die zware boodschappentas van me overneemt, en ik ben ook blij dat mijn accountant de belastingaangifte voor me doet. Zo zijn er nog wel wat voorbeelden te bedenken.
Het wordt anders als het gaat om keuzes en besluiten. Groot of klein. In leven en werk. Dan vragen (of roepen) we misschien ook wel om hulp, maar wat vragen we dan werkelijk?

Wat vraag je eigenlijk als je hulp vraagt?

Ga eens bij jezelf na wat je werkelijk aan de ander vraagt. Wil je je hart luchten? Gehoord worden? Iets oplossen of veranderen? Begrip of steun? Wil je dat de ander het van je overneemt?
Wat voelt voor jou fijner denk je: als ik het probleem voor je heb opgelost of je een kant en klaar antwoord heb gegeven? Of dat je hebt ervaren dat je zelf met het probleem hebt kunnen dealen?

Klassieker in de coachwereld: sleepboot of vuurtoren?

Met andere woorden: ben je op zoek naar een sleepboot of geef je de voorkeur aan de vuurtoren op basis waarvan je jouw eigen koers kunt vinden? Dit is een klassieker in de coachwereld, misschien heb je ‘m al eens gehoord.
Voor alle duidelijkheid: soms heb je een sleepboot nodig. Als je aan het verdrinken bent is het een beetje kort dag om via de vuurtoren te ontdekken dat zwemles wel handig zou zijn. Dat zijn meestal ook niet de situaties waarin we zelf hulp inschakelen; dan gaat het over gered worden.
Bij vragen over wat je nu écht wilt in het leven, wat bij je zou kunnen passen of hoe jij je als persoon verder wilt ontwikkelen heb je meer aan de vuurtoren dan aan de sleepboot. Al is het maar omdat die laatste automatisch een slachtoffer van je maakt.

Curlingouders

Als je net als ik opgroeiende kinderen hebt dan heb je vast wel eens gehoord van het fenomeen curlingouders. Zo niet; met deze term worden ouders bedoeld die elk obstakel in het leven van hun kind willen wegpoetsen om hen te behoeden voor tegenslagen en teleurstellingen. Dit versterkt afhankelijkheid en leidt tot het niet nemen van verantwoordelijkheid. Er zijn ouders die het huiswerk voor hun kinderen maken. Ik weet niet meer wie dit voorbeeld laatst noemde (excuus als jij dat was, laat het me gerust weten): Mama, je hebt een 7 voor Duits.

Het kind leert niet dat tegenslag bij het leven hoort en ontwikkelt zich niet tot een verantwoordelijke volwassene als je altijd de weg voor hem vrijmaakt. In plaats daarvan verwacht het instant resultaat, zonder er zelf iets voor te doen.
Dealen met tegenslag, vallen en dan weer opstaan, het hoort bij het leven. En juist ook het ontdekken dát je in staat bent ermee te dealen. Ga maar eens bij jezelf na met welke tegenslagen jij in jouw leven hebt leren dealen en welk gevoel je daarover hebt. Zet dat maar eens af tegen het gevoel bij kwesties die anderen voor je hebben ‘opgelost’.

Maatschappelijke ontwikkeling

Curlingouders waren er natuurlijk al avant la lettre, maar het fenomeen lijkt de laatste decennia wel een flinke vlucht te hebben genomen. Hij kwam laatst weer voorbij op social media: als je voor 1980 geboren bent mag het een wonder heten dat je nu nog in leven bent. Speeltoestellen, gordels, helmpjes etc, in onze jeugd was het er allemaal niet. Nu wordt er ook van overheidswege uit veiligheidsoogpunt steeds meer voorgeschreven en aan banden gelegd. Het is wachten op de dag dat alle bomen moeten worden omgehakt omdat kinderen er wel eens uit kunnen vallen… We kunnen wel spreken van een curlingoverheid… En dat terwijl er aan de andere kant steeds meer een beroep wordt gedaan op eigen regie en verantwoordelijkheid.
Er is nog wat werk aan de winkel zullen we maar zeggen.
Terug naar jou.

Met welke vraag kom jij?

En terug naar de vraag welke hulp je vraagt als je hulp inschakelt. Ben jij je daarvan bewust? En ben je daar duidelijk in? Als ik met mijn klanten werk stel ik vaak de vraag waar ze tijdens deze sessie mee aan de slag willen. Ik verbaas me er nog steeds over hoe vaak ik het antwoord ‘dat weet ik eigenlijk niet’ krijg. Ze zijn bij mij gekomen met een kwestie, dus dat is best bijzonder. Het is soms best een uitdaging voor mij om dan als vuurtoren op het land te blijven staan en niet meteen in de sleepboot te springen. Nu is dat voor mij part of the job, maar hoe gaat het bij de mensen om je heen? Vraag je hen ook om hulp zonder om hulp te vragen? Of vraag je niet echt om hulp, maar eerder om een luisterend oor, steun, warmte, begrip? Wees daar dan duidelijk in. De ander kan niet ruiken waar jij behoefte aan hebt en het kan zomaar gebeuren dat hij of zij met oplossingen komt die jou niet verder helpen. Het zit nu eenmaal in de menselijke aard om problemen op te willen lossen. Hier schiet me een hele opzet voor een volgend blog te binnen, want ook problemen oplossen is bijzonder fascinerend.

Kun je het ook aannemen?

Tot slot nog dit over helpen, hulp vragen en geholpen worden.
Je moet ook kunnen aannemen.
In mijn leven was er een periode dat ik vond dat ik alles zelf en vooral alleen moest kunnen. Dat ik vooral ook anderen niet tot last mocht zijn en dacht dat ik de wereld per definitie tot last was. Zelfs toen ik met de fiets over de kop gevlogen was en zowel ikzelf als mijn fiets helemaal in de kreukels lag piepte ik: het gaat wel hoor (terwijl het gewoon f*cking pijn deed). Hulp aannemen kwam niet voor in mijn vocabulaire.
In mijn gezin van herkomst was dat anders. Ik heb ooit eerder in een blog geschreven dat mijn moeder vroeger een standaard antwoord had als ik haar om raad of hulp vroeg (en dat deed ik best vaak). Ze zei altijd; ik kan je wel advies geven, maar je doet toch iets anders. Lees: je keurt mijn goedbedoelde adviezen toch af. En dat klopt. Ik vroeg om hulp maar wilde niet geholpen worden. Dat neemt overigens niet weg dat ze me daarmee wel hielp. Want door een suggestie te doen waarvan ik voelde dat die voor mij niet klopte ontdekte ik welke weg ik wel wilde gaan. Ik volgde dan mijn eigen koers. Verdwaalde ook wel eens. Of liep vast op een zandbank. En dan was er altijd die vuurtoren.
Uiteindelijk moet je het zelf doen, maar je hoeft het niet alleen te doen.

Hoe zit het bij jou met hulp vragen en geholpen willen worden? Ik ben benieuwd welke inzichten dit blog je brengt. Wil je dat met me delen in een reactie?

Kun je wel wat hulp gebruiken bij het vinden van jouw eigen weg? Bedenk dan of je een sleepboot nodig hebt of een vuurtoren. 

Ga je voor de vuurtoren, dan ben je bij mij van harte welkom voor een gratis sessie. En nu je weet wat ik ermee bedoel durf ik het ook wel zo te formuleren: ik help je graag!

Om jouw eigen koers te bepalen en daarop te vertrouwen.