Is dat echt de titel? Ja, dat is echt de titel. Hoe irritant misschien ook. Je kent het wel; je lucht je hart over een persoonlijke crisis waar je in bent beland, zit je precies bij een rasoptimist die je bemoedigend toespreekt: Ach, later kun je er om lachen. Crisis is een synoniem voor kans. Of: 0oit kijk je hierop terug als één van de waardevolste momenten van je leven. Ja ja, denk je bij jezelf. Ben ik mooi klaar mee.
Zo kort door de bocht wil ik je deze boodschap zeker niet meegeven. Toch schaar ik me eerder bij deze raadgevers dan bij degenen die met een snelle oplossing komen. Word je krankjorum van die ene collega die altijd over je heen walst? Dan zoek je toch een andere baan! Slaap je slecht? Dan ga je toch naar de huisarts voor wat slaappillen! Baal je van je werk? Dan meld je je toch ziek! Lukt het niet om je aan je dieet te houden? Dan ‘neem’ je toch een maagverkleining!
Hoewel deze oplossingen op termijn best goede stappen kunnen zijn in de aanpak van de genoemde crisissituaties; vaak worden ze ingezet in de hoop op een quick fix. En als je me al iets langer volgt of kent weet je dat ik daar niet van ben. Dan zal het je ook niet verrassen dat ik met een nuancering kom.
Niets is onveranderlijk
Om te beginnen; niets is onveranderlijk. Verandering is een constante factor. Kijk maar eens in de natuur: alles is voortdurend in beweging, in verandering. De aardbol waarop wij leven: voortdurend in beweging. Waardoor ook de wereld om ons heen steeds verandert. De mensheid verandert. Wij individuen veranderen. Niet veranderen is onmogelijk. Kijk alleen al eens naar celvernieuwing. Om een paar voorbeelden te noemen: de cellen in je maag en darmen vernieuwen zichzelf om de 3 tot 5 dagen. Huidcellen vervangen zichzelf om de 1 à 2 weken (wel jammer dat de rimpels daar niet mee verdwijnen)- en de cellen in onze botten worden zo’n beetje elke 10 jaar ververst. Nog een leuk weetje; je smaakpapillen vernieuwen zich elke 10 à 14 dagen. Je smaak kan dus veranderen. En nog redelijk snel ook. Puur fysiek. Maar het bruggetje naar het mentale deel is snel gemaakt. Nieuwe verbindingen in onze hersenen zorgen ervoor dat we (ook) mentaal voortdurend in ontwikkeling zijn.
Wie ben je?
Wat antwoord je op de vraag: wie ben je? Je bent dus niet iets wat vast omlijnd is in een fysieke vorm. Ben je dan wat je doet? Ben je buschauffeur, voetballer, leidinggevende, zanger? Misschien zeg je hier ja op, maar dan: Ben je dat ook nog als je je baan verliest, geblesseerd raakt, je stem kwijt raakt? Bovendien vervul je meerdere rollen. Misschien ben je wel leidinggevende én voetballer. En vader, zoon, vriend, organisator, toerist…. Noem maar op.
Misschien herken je je op dit moment wel in een van de volgende uitspraken: Ik ben verkouden. Ik ben moe. Ik ben gestrest. Ik ben onzeker. Ik ben verdrietig. Ik ben een mislukkeling. Ik ben blij. Ik ben goed zoals ik ben (hoe mooi zou het zijn als je bij deze laatste twee heel hard ja zit te schudden). Hier geldt hetzelfde: áls je al iets bent, je bent altijd nog veel meer dan dat.
Het schoolbord en de stip
Je bent dus niet je lichaam, je klachten, je rollen, je emoties, je gedachten. Je bent de mogelijkheid om het te laten verschijnen. Zo’n 10 jaar geleden leerde ik in een opleiding hierover de metafoor van de stip op het schoolbord. Je hebt er vast wel eens van gehoord. Een leraar tekent met een krijtje (ja, er waren toen al digiborden, maar nog net iets minder ingeburgerd) een stip in de hoek van een schoolbord. Als de leraar aan de leerlingen vraagt wat ze zien laten de antwoorden zich raden. Een stip, een rondje, iets in die trant. Alle aandacht gaat daarheen. Niet naar het schoolbord zelf, dat er ook (nog steeds) is. Het schoolbord dat als het ware de mogelijkheid biedt aan de stip om er op te verschijnen. Jouw sensaties, kwalen, emoties, gedachten enzovoort zijn stippen. Ze verschijnen in jouw bewustzijn. Jij bent de mogelijkheid om ze in jouw bewustzijn te laten verschijnen. Waak ervoor om er al je aandacht op te richten, want dan ga je je ermee identificeren.
Laatst las ik in een artikel van psycholoog Jentien Keijzer een modernere variant:
Je kunt deze zelfrealisatie ook wel vergelijken met een filmdoek waar een film zich op af speelt: de meeste mensen identificeren zich met de film (het karakter van de spelers, de gebeurtenissen, de verhaallijn) maar feitelijk ben je dat wat daaraan vooraf gaat: het filmdoek dat zich bewust is van -en niet onbelangrijk- ook de voorwaarde is voor de film. Het filmdoek (bewust-zijn) is open en ontvankelijk voor welke film of welk scenario zich ook maar op hem afspeelt. Heeft geen voorkeur voor een genre en blijft zelf onaangetast.
Onze identiteit richting dat doek verschuiven, daar ligt de sleutel tot bevrijding, aldus Jentien Keijzer.
Overstijgend kijken
Voel maar eens het verschil tussen ‘ik ben verkouden’ en ‘ik heb op dit moment een verkoudheid’. Want dat is ook aan de hand: het is tijdelijk. Waarmee we weer terug zijn bij de onveranderlijkheid.
En een stukje van het omgaan met een crisis aanraken. Door naar een crisis te kijken als iets wat op enig moment niet (meer) past of niet meer lekker zit, kijk je overstijgend. Dat is op zich al helpend.
Tel daarbij op dat crises, tegenslagen, teleurstellingen enzovoort bij het leven horen, onlosmakelijk verbonden zijn met de veranderlijkheid en dat de veranderingen elkaar in ons huidige leven alsmaar sneller opvolgen. De conclusie is dan al snel dat het leven een stuk aangenamer is als je wendbaar bent in moeilijke tijden. Om dit te worden moet je ook wel situaties meemaken die je voor deze uitdaging stellen.
Dat vraagt om bewustwording tot in het oneindige. Het huidige leven stelt je voor andere uitdagingen dan het leven van 20 jaar geleden. De oplossingen van toen werken nu niet meer. Het gaat op een aantal gebieden zo snel dat ergens mee leren dealen al wordt ingehaald door toekomstige uitdagingen. Maar zo maak ik het misschien wat abstract. Even terug naar nu. Naar jou.
Je hebt vast wel ervaringen, zeg crises, in jouw persoonlijke historie waar je met de ervaring en de wijsheid van nu andere keuzes in zou hebben gemaakt dan je op dat moment deed. Op dat moment kon je niet anders. Anders had je dat wel gedaan. Inmiddels ben je heel wat ervaring en bewustwording verder en zie je mogelijkheden en perspectieven die je toen niet kon zien. Je bekijkt het nu vanuit een volgende laag in je bewustzijn. Dat geeft ruimte om andere opties te onderzoeken.
Loop je in je huidige leven ergens tegenaan dan loont het dus ook de moeite om overstijgend te kijken. Stel jezelf de vraag: waar gaat dit eigenlijk over? Wat past er niet (meer)? Een crisis, in welke vorm dan ook, is een teken dat het tijd is om de balans op te maken en eventueel te herstellen. Een crisis is zelfs nódig om de balans te herstellen. Ga maar voor jezelf na: als het nergens schuurt dan voel je ook geen urgentie om de balans op te maken Waarom zou je immers? Gezien de veranderlijkheid van alles en van onszelf, is het leven zonder crises echter een utopie. Een crisis proberen af te wenden betekent dat je het ziet als een probleem dat moet worden opgelost. De stip op het bord moet worden uitgeveegd. De film moet worden stopgezet. Wat blijft er dan over?
Wil je meer vervulling ervaren in je leven? Dan geeft het ruimte als je een crisis ziet als een signaal dat er iets niet (meer) past. De crisis als kans. (Daar is de uitspraak dan toch). Als oproep om betekenisvoller te gaan leven. Daar kom ik weer met mijn paradepaardje: ga op zelfonderzoek en ontwikkel je bewustzijn.
Voel je dat het voor jou tijd is om de balans op je maken en vind je het lastig om dat alleen te doen? Je bent van harte welkom voor een vrijblijvende kennismaking.
0 Reacties